Od kilku lat w ocenach MSZ, Egipt uważany jest za państwo narażone na akty terroru. Od 2011 roku poziom zagrożenia utrzymuje się (z małymi przerwami) na poziomie 3 = „nie podróżuj”. Zalecenia ministerstwa dla podróżujących do Egiptu wynikają z oceny bezpieczeństwa dokonywanej przez służbę dyplomatyczną i konsularną, co istotne, formułowane są w formie sugestii lub apelu i nie mogą mieć charakteru zakazów i nakazów. Przez wydanie komunikatu MSZ umożliwia profesjonalistom działającym w branży turystycznej i turystom podjęcie właściwej decyzji, uwzględniającej aktualną sytuację w kraju docelowym.
Jak zmieniająca się sytuacja polityczna w Egipcie, możliwy wzrost zagrożenia życia i prawdopodobieństwo zamachów terrorystycznych mogą wpłynąć na możliwość wycofania się z zarezerwowanego i opłaconego wyjazdu nurkowego? W jakich okolicznościach i czy w ogóle mamy możliwość dokonania bezkosztowej anulacji lub zamiany kierunku podróży?
Z mojego doświadczenia i obserwowanych praktyk stosowanych przez biura podróży, klienci którzy zarezerwowali swój wyjazd do Egiptu w okresie gdy sytuacja polityczna była już niestabilna (a dodam, że treść komunikatów wydawanych przez MSZ pozostaje na bardzo zbliżonym poziomie już od kilku lat) nie będą mieli możliwości dokonania bezkosztowej anulacji imprezy lub też bezpłatnej zamiany kierunku podróży na inny. Oczywiście o ile dynamicznie zmieniające się i nieprzewidziane dla organizatora rekomendacje władz na temat bezpieczeństwa w Egipcie pozostaną na niezmiennym poziomie. W momencie gdy treść komunikatów MSZ sugeruje organizatorom, iż poziom bezpieczeństwa umożliwia realizację zorganizowanych wyjazdów grupowych do kurortów turystycznych położonych nad Morzem Czerwonym (min. Hurghady czy Marsa Alam) touroperatorzy nie widzą podstaw by ulegać nagłym zmianom decyzji swoich klientów i oferować im możliwość bezkosztowego wycofania się z umowy o imprezę turystyczną. W sytuacji, gdy klient już po zawarciu umowy o imprezę, postanowi zrezygnować z wyjazdu może odstąpić od umowy, jednak taka anulacja będzie zazwyczaj pociągała za sobą utratę wpłaconych środków (lub części), gdyż będzie traktowana jako rozwiązanie umowy z przyczyn zależnych od klienta. Przepisy nie przewidują uprawnienia klienta do rezygnacji z umowy o podróż z powodu ostrzeżenia wydanego przez władzę państwową lub zamieszek politycznych w danym kraju bez poniesienia negatywnych konsekwencji, w tym – konsekwencji finansowych. Należy jednak podkreślić, iż w przypadku odstąpienia przez klienta od umowy organizator może zatrzymać jedynie pieniądze w wysokości rzeczywiście poniesionych przez niego kosztów (a te zależne są w dużej mierze od tego w jakim okresie przed rozpoczęciem imprezy klient decyduje się na anulację)!
Istnieją jednak sytuacje, w których klientowi przysługuje możliwość bezkosztowej anulacji imprezy lub też zamiany na inny kierunek podróży. Takie rozwiązanie możliwe jest jednak dopiero wtedy, gdy na skutek wydanego ostrzeżenia organizator zdecyduje się odwołać imprezę oraz zawiesi połączenia lotnicze w dane miejsce. Przesłankami do podjęcia takiej decyzji jest znaczny wzrost realnego zagrożenia życia turystów na danym obszarze, rekomendacje ze strony polskiego MSZ sugerujące niebezpieczeństwo przebywania turystów na terenie najpopularniejszych kurortów w resortach lub też podniesienie poziom ostrzeżenia do najwyższego, czwartego, mówiącego „opuść natychmiast”. Dopiero taka sytuacja jest przesłanką do tego by klient mógł bezkosztowo odstąpić od umowy (żądać zwrotu 100% wniesionych świadczeń) lub też uczestniczyć w imprezie zastępczej o tym samym lub wyższym standardzie. Imprezę zastępczą o standardzie niższym biuro podróży może zaproponować tylko za zwrotem różnicy w cenie.
Pamiętajmy, że zarówno zamieszki o charakterze politycznym w danym kraju, jak i rekomendacje dla podróżujących przez właściwy organ państwowy są niewątpliwie zjawiskami niezależnymi od organizatora, zewnętrznymi, wydawanymi w odpowiedzi na sytuację w danym kraju, z reguły charakteryzującą się dynamizmem i nieprzewidywalnością – należy traktować je zatem jako zjawiska nagłe, które na bieżąco są monitorowane przez touroperatorów. Rolą oraz obowiązkiem każdego organizatora wyjazdów, w tym nurkowych, jest zapewnienie bezpieczeństwa swoim klientom, tak więc wszystkie podejmowane przez niego decyzje sprowadzać się muszą do maksymalnego zabezpieczenia nabywców… W sytuacjach gdy realne zagrożenie życia turystów jest zbyt wysokie, każdy szanujący się touroperator zawiesza realizację imprez w dane miejsce, umożliwiając swoim klientom możliwość bezkosztowej anulacji imprezy lub też skorzystania z imprezy alternatywnej (o ile konsument wyrazi taką wolę). Zachowajmy jednak zdrowe podejście i rozsądek w wysuwaniu swoich oczekiwań wobec organizatora w momencie nagłej zmiany zdania co do wyjazdu do Egiptu i próbie wymuszeniu na organizatorze zwrotu wpłaconych środków – w sytuacji gdy nie ma żadnych znaczących przesłanek dla touroperatora by anulować realizację imprezy w dane miejsce. W takich przypadkach myślę, że w 99% usłyszycie Państwo odmowę biura podróży i anulacja imprezy odbywać się będzie zgodnie z Ogólnymi Warunkami Uczestnictwa (czyli związana będzie z poniesieniem kosztów, które szczegółowo określone zostaną przez organizatora dopiero dzień po planowanym dniu rozpoczęcia się imprezy turystycznej).