Nurkowanie w Chorwacji
Chorwacka linia brzegowa ma długość blisko 6 tysięcy kilometrów, za czego ponad 4 tysiące przypadają na 1185 wysp i wysepek. Większość wybrzeża zajmuje Dalmacja rozciągająca się od Zadaru po Dubrownik. Ciepły, śródziemnomorski klimat, piękne widoki i wszechobecna radość życia sprawiły, iż jest to miejsce niezwykle lubiane przez turystów. Chorwacja to mieszkanka kultur: zachodnioeuropejskiej, słowiańskiej oraz śródziemnomorskiej, co ma odzwierciedlenie w architekturze, kuchni i obyczajach. W chorwackich miastach zachowały się wspaniałe zabytki z różnych okresów, a Adriatyk to doskonałe miejsce na podwodne wyprawy.
Podwodny świat Chorwacji bogaty jest w kolorowe ryby, podwodne łąki, wraki statków i znaleziska archeologiczne. Chorwacka część Adriatyku może zachwycić ciekawą i różnorodną fauną i florą. Świat ryb reprezentuje wiele gatunków z rodziny ślizgowatych i babkowatych. Zobaczymy też bardzo interesujące okazy, gdyż występuje tu m.in. apogon, chromis kasztanowy, talasomia pawia, granik, skorpena, konger i amarela. Krawędzie skał i dno morskie porastają mszowioły, gąbki, korale madreporowe czy algi. Przy dnie można obserwować również inne stworzenia morskie: ośmiornice, kalmary, strzykwy, jeżowce i rozgwiazdy.
Sporą atrakcję nurkową stanowią leżące na dnie wraki statków, np. w pobliżu miejscowości Cavtat (koło Dubrownika) znajdziemy pozostałości starożytnych amfor, w których Rzymianie przewozili towary. Nurkując w okolicy Półwyspu Pelješac podziwiać można niemiecki torpedowiec S-57.
Są w Chorwacji również wspaniałe podwodne jaskinie, np. Odisejeva šsplija (Jaskinia Odyseusza) na wyspie Mljet, Błękitna Jaskinia na wyspie Biševo i jedna z najpiękniejszych jaskiń na Adriatyku na wyspie Korcula, gdzie znajduje się podwodna komora z powietrzną kapsułą.
Z pewnością warto też zanurkować na terenie Parku Narodowego archipelagu Kornati, należącego do najwspanialszych miejsc nurkowych w Chorwacji.
Aby poznać nurkowo Chorwację polecamy wybrać safari nurkowe, dzięki temu można zobaczyć większą cześć atrakcji nurkowych jakie oferuje nam ten kraj.
Nurkowanie w Chorwacji
Przed wyprawą nurkową do Chorwacji warto poznać informację nurkowe dotyczące sprzętu, miejsc nurkowych oraz bezpieczeństwa.
Widoczność: Wody chorwackiego wybrzeża słyną ze swej dobrej widoczności, nie tylko w Europie ale i na Świcie. Widoczność przekracza nawet 50m!
Średnia temperatura wody: Dzięki ciepłemu prądowi morskiemu, który płynie na północ, wzdłuż wybrzeża Adriatyku, temperatura morza nigdy nie spada poniżej 10°C zimą, a w sierpniu wynosi około 26-27°C.
Polecane miejsca nurkowe:
Ist (rafy i nurkowanie w dryfcie)
Wolna od samochodów wysepka Ist gwarantuje idealny wypoczynek. Położona praktycznie u bram archipelagu Kornaty, oferuje mnóstwo dziewiczych jeszcze miejsc do nurkowania. Na niewielkich głębokościach można tu podziwiać resztki amfor, a na niekończących się stromych ścianach – wspaniałe okazy langust, muren i gąściołów. Na wyspie Ist każdy znajdzie coś odpowiedniego dla siebie – od szkolenia dla początkujących do wymagającego dodatkowych umiejętności nurkowania w prądzie.
Premuda (ciekawy system jaskiń podwodnych i rafy)
Wyspa Premuda należy do zadarskiego wybrzeża. Leży na południowy-zachód od wyspy Silba i na północny-zachód od Škardy. Jest to wyspa wysunięta najbardziej na zachód spośród wszystkich zadarskich wysp. Premuda ma 9 km długości i do 1 km szerokości. Są tu dwa porty.
Dugi Otok (systemy jaskiń, lasy gorgonii, strome ściany)
Dugi Otok ma niespełna 44km długości i miejscami tylko 1,5m szerokości. Rozciąga się ona na wysokości Zadaru i jest najbardziej wysuniętą na otwarte morze wyspą równoległą do Wybrzeża Dalmatyńskiego. Południowo-wschodnia zatoka Dugiego Otoku należy już do Parku Narodowego Kornaty, którego skromne wyspy wznoszą się tuż za nią, niewiele ponad powierzchnię niewiarygodnie błękitnego morza. Najpiękniejsze miejsca do nurkowania znajdują się po stronie zwróconej ku otwartemu morzu. Są tu opadające na głębokość 50m, poprzecinane rozpadlinami, strome ściany z małymi, zazwyczaj nie nadającymi się do nurkowania jaskiniami i grotami. Można tu praktycznie spotkać całą żyjącą na twardym podłożu faunę i florę Adriatyku. Ściany są porośnięte kolorowymi gąściołami, gąbkami, ukwiałami i innymi osiadłymi zwierzętami oraz roślinami. Przy odrobinie szczęścia można spotkać: mureny, kongery a nawet tuńczyki.
Murter (rafy)
Ta niewielka, licząca 18km² wyspa jest połączona ze stałym lądem tylko dwunastometrowym mostem ok. 20km na północ od Szyberniku. Tej wyspy zamieszkałej przez rybaków, hodowców oliwek i szkutników, nie można porównać z klasycznymi atrakcjami turystycznymi, lecz z pięknymi, piaszczystymi plażami i dobrymi możliwościami spędzania czasu wolnego.
Kaprije (strome ściany, rafy i uskoki)
Wyspa ta oferuje obfitujące w przeżycia podwodne wyprawy zarówno nurkom początkującym jak i zaawansowanym. Opadające tarasami dno co kawałek poprzecinane jest wyższymi lub niższymi, stromymi ścianami. Na głębokości do 20m znajduje się kilka grot pięknie porośniętych ukwiałami i gąbkami. Na głębokości 25 a 40m dno przechodzi wreszcie w stromą skalną ścianę. Dzięki panującemu tu stale lekkiemu prądowi stanowisko to jest idealne dla gąściołów. Żółte i czerwone koralowce rogowe współzawodniczą o najlepsze miejsce, z którego można chwytać plankton. W szczelinach i jamach na dolnym krańcu ściany zazwyczaj spotyka się homary.
Sokol (strome ściany)
Jest to jedno z najpiękniejszych miejsc do nurkowania w okolicy! Daleko w morzu wznosi się samotnie maleńka skalista wysepka. Aż do głębokości 40m częściowo zwisająca stroma skała opada stromo. Przypominające kaniony struktury skalne są gęsto pośnięte godnymi uwagi okazami żółtych gąściołów. Spotkania z langustami, skorpenami i węgorzami morskimi są tu niemal na porządku dziennym. W małych grotach i szczelinach w dolnej części ściany zaobserwować można drzemiące rekinki kocie. Nawet zachwycając się barwną skalną ścianą, warto zaryzykować od czasu do czasu rzut oka na wodę – spotkanie z orleniem nie należy to do rzadkości!
Žirje (amfory, strome ściany i kaniony)
Podwodne znalezisko archeologiczne koło Žirja jest jednym z ośmiu, zabezpieczonych kratami, znalezisk w Chorwacji, muzeów podwodnych. Muzeum strzeże tajemnicy wielu antycznych amfor pochodzących z II wieku przed Chrystusem, które znalezione zostały na zatopionym antycznym statku.
Park Narodowy Kornati (jaskinie, lasy gorgonii oraz strome ściany)
Wśród nurków Archipelag Kornaty ciągle jeszcze uchodzi za miejsce sekretne. Przyciągają ich tu jeszcze czyste wody oraz silnie postrzępiona linia brzegowa, przechodząca pod powierzchnią w głębokie szczeliny, groty i jaskinie. Szczególnie rafy opadające stromo od strony morza są bogato porośnięte nawet na znacznej głębokości. Skalne ściany, rozciągające się od powierzchni pionowo, aż do 90m głębokości, nie należą tu do rzadkości. Czerwone gąścioły o nieprawdopodobnej wręcz średnicy 1,5m pokrywają rafy skaln, sprawiając, że nurek nawet bez narkozy azotowej, czuje się niczym przeniesiony w tropiki. Homary i langusty, nie obawiające się nikogo oraz wyraźnie większa ilość ryb – to cechy charakterystyczne Kornatów!
Krk (wrak, kanion, formacje skalne), Plavnik (podwodne klify, kanion)
To największa wyspa Adriatyku. Miejsca warte zanurzenia to:
– Big Cave: Jest to ogromna jaskinia, do której wejście leży na głębokości 3-12m. Tylna cześć jaskini otwiera się, ukazując dużą katedrę. Tryska tu źródełko krystalicznie czystej słodkiej wody, wypełniając dach jaskini chłodną, świerzą wodą. Fantastyczny widok rozpościera się, kiedy nurek płynie przez ogromną bramę z powrotem w toń Adriatyku.
– Indiańska skała: Nurkując w tym miejscu można zwiedzić dwie jaskinie i trzy groty.
– Lorelei: Skalny grzebień, niczym w Alpach, sterczy poziomo z lądu. Nurkując na głębokość 20m mija się minę morską pochodzącą z II Wojny Światowej. Można tu spotkać skorpeny, ośmiornice i starą linę mającą 38m długości, całą pokrytą jajami rekinów kocich.
– Pelastyes: 40 letni wrak greckiego frachtowca. Maszt tego wspaniale zachowanego wraku wystaje na głębokość 7m. Gąbki, mszywioły, wieloszczety, glony, a także nagromadzone z czasem warstwy osady stwarzają wokół statku aurę niesamowitości. Do nadbudówek z mostkiem, kambuzem i pomieszczeniami dla załogi można wpływać stosunkowo bezpiecznie. Śruba okrętowa tkwi w najgłębszym miejscu, na głębokości 33m.
Plavnik (podwodne klify i kaniony)
Pięknie porośnięta stroma ściana opada tu aż na głębokość 40m. Od głębokości około 25m zaczynają ją pokrywać czerwone gorgonie. Jaskrawo żółte ukwiał ki tworzą fantastyczny kontrast z ciemną czerwienią koralowców rogowych. Z grot położonych nisko, u stóp ściany, wyrastają groźne szczypce wspaniałych homarów, a nie jeden konger kryje się w szczelinach między gąściołami.
Premuda (system podwodnych jaskiń, ściana)
Wyspa Premuda należy do zadarskiego wybrzeża. Leży na południowy-zachód od wyspy Silba i na północny-zachód od Škardy. Jest to wyspa wysunięta najbardziej na zachód spośród wszystkich zadarskich wysp. Premuda ma 9 km długości i do 1 km szerokości. Są tu dwa porty.
Cres (wrak, formacje skalne i ściana)
Jako obszar chroniony wyspa ta znana jest również ornitologom. Miłośnicy przydory nie zawiodą się, przemierzając bezdroża ustronnymi pasterskimi ścieżkami. Rzadkim zjawiskiem jest słodkowodne jezioro Vransko, będące drugim co do wielkości jeziorem Chorwacji. Najciekawsze atrakcje podwodne wyspy:
– Wrak Liberty: Sprawiający imponujące wrażenie włoski węglowiec mający 80m długości spoczywa poziomo na głębokości 24-52m. Zatonął w 1914r. W ciemnych zakątkach od czasu do czasu spotkac można Kongera.
– Zatoka Beli: Spotkanie ze słusznej rozmiarów homarem nie należy tu do rzadkości. Gdy mamy jednak nieco więcej szczęścia, to na płytkiej wodzie zauroczy nas widok konika morskiego.
– Skały: Na głębokości 36m można dotrzeć do kliku starych sieci, które zawisły na skale. Od głębokości 40m stroma ściana poprzetykana jest drobnymi szczelinami i jamkami, stanowiącymi schronienie licznych skorupiaków. Widziano tu nawet homary i duże pająki morskie. Wschodnia strona wyspy Cres jest rajem dla nurków uwielbiających strome ściany – tu pięćdziesięciometrowe głębokości występują już kilka metrów od brzegu.
Peltastis (głębokość max. 36m)
40 letni wrak greckiego frachtowca. Maszt tego wspaniale zachowanego wraku wystaje na głębokość 7m. Gąbki, mszywioły, wieloszczety, glony, a także nagromadzone z czasem warstwy osady stwarzają wokół statku aurę niesamowitości. Do nadbudówek z mostkiem, kambuzem i pomieszczeniami dla załogi można wpływać stosunkowo bezpiecznie. Śruba okrętowa tkwi w najgłębszym miejscu, na głębokości 33m.
El Hawi Star (głębokość max. 42m)
120m statek transportowy z Arabii saudyjskiej zatonął podczas opuszczania portu Rijeka w 1982. Statek załadowany był mahoniem i płytami chodnikowymi.
Lina (głębokość max. 52m)
Włoski statek handlowy zatonął w 1912 roku podczas silnej zamieci blisko przylądka Pecenj na wyspie Cres. Z powodu trudności w nawigacji, mgły i sztormowych warunków, statek osiadł na mieliźnie i zatonął natychmiast blisko brzegu, naprzeciw lądu. Jego dziób leży na głębokości 28m, podczas gdy rufa na 55m. Kadłub 70m długości i maksymalna szerokość pokładu to 9m. Okręt jest dobrze zachowany, oprócz drewnianego pokładu, który uległ całkowitemu spróchnieniu. Z powodu dużej głębokości, na jakiej spoczywa wrak jest on polecany doświadczonym nurkom.
Tihany (głębokość max. 38m)
12 lutego 1917 roku, ten mierzący 70m statek towarowo – pasażerski wskutek kolizji z innym statkiem zatonął niedaleko wyspy Unije. Pochylony na sterburtę wrak spoczywa obecnie na głębokości ok. 30m, bezpośrednio u stóp stromej ściany; bardzo łatwo jest do niego nurkować. Drewniany kadłub jest wprawdzie częściowo zniszczony, lecz nadbudówki i konstrukcje wewnętrzne zachowały się do tego stopnia, że można do nich wpływać. We wraku nie ma już ładunku, ale podziwiać można zapasową śrubę okrętową. Niekiedy znajduje się pojedyncze sztuki zastawy stołowej z londyńskiej manufaktury.
Vis (głębokość max. 58m)
Vis był 120m długości parowym statkiem transportowym zbudowanym w Wielkiej Brytanii w 1921, należącym do kompanii z siedzibą w Chorwacji. Początek II Wojny Światowej zestał go na podróż przez Atlantyk i został odkomenderowany jako statek transportowy w alianckich konwojach wojennych. Po wojnie służył jako statek transportowy w Anglii, północnej Afryce oraz pływał z pomocą humanitarną do Jugosławii. W lutym 1946 płynął z Rijeki w kierunku Rasy w celu zabrania ładunku węgla. Jego droga wiodła przez stosunkowo niebezpieczny w tym okresie, kanał pomiędzy wyspami Cres i Istria, zaminowany przez miny podwodne. Wczesnym rankiem jednostka uderzyła dziobem od strony sterburty w jedną z takich min i zatonęła, zaledwie 400m od wejścia do zatoki Plomin. Ten wrak należy od jednego z najlepiej zachowanych w Adriatyku i osadzony jest na głębokości od 47 do 63m. Z uwagi na tą lokalizację, wrak jest dostępny dla nurków posiadających sprzęt odpowiedni do wykonywania nurkowań poniej 40m.
Sigrid (głębokość max. 32m).
Okręt o długości ok. 100 m stojący na równej stępce. Dostpna jest większość pomieszczeń, w tym dolne pokłady oraz kilkupoziomowa maszynownia. Wrak jest dobrze zachowany, wnętrza kryją wyposażenie statku (np. tależe). Posiada jedną dużą ładownię z pomostem rozładunkowym po środku.