Nurkowanie na Kostaryce

Kostaryka, mimo niewielkich rozmiarów, może się pochwalić olbrzymią różnorodnością gatunkową zwierząt i roślin, przy czym dotyczy to zarówno części lądowej, jak i podwodnej – bioróżnorodności zaobserwowanej na rafach koralowych dorównuje jedynie ta panująca w kipiącej życiem tropikalnej dżungli! Kraj włożył wiele wysiłku w ochronę skarbów natury, wynikiem czego około 25% jego powierzchni to tereny chronione.
Malutka Kostaryka ma dostęp do dwóch oceanów. Od zachodu (gdzie w dobrze rozwiniętej linii brzegowej występują liczne zatoki) jest to Pacyfik, a od wschodu (gdzie występuje wybrzeże lagunowe) jest to Morze Karaibskie, wchodzące w skład systemu oceanicznego Atlantyku. Nurkować można praktycznie przez cały rok po obydwu stronach kraju, ale część pacyficznauważana jest za zdecydowanie lepszą niż karaibska.
To właśnie po stronie pacyficznej leżą dwa klejnoty podwodnego świata Kostaryki: Wyspa Kokosowa i wyspa El Caño. Ta pierwsza wchodzi w skład światowego dziedzictwa naturalnego UNESCO, ta druga stanowi część rozbudowanego systemu parków narodowych Kostaryki. Większość nurkowisk obu wysp znajduje się na obszarze objętym ochroną, co gwarantuje, że zanurzymy się w wodach niemalże dziewiczych i będziemy mogli podziwiać ich bogactwo w pierwotnej postaci.

Wyspa Kokosowa

Wyspa Kokosowa leży w odległości około 550 km na południowy zachód od wybrzeży Kostaryki. Obok Malpelo i Galapagos to jedno z najlepszych miejsc na świecie do nurkowania z dużymi stworzeniami morskimi. Podwodny świat korali nie jest może zbyt bogaty, za to nic nie zastąpi spotkań z różnymi gatunkami rekinów i mant, a także z humbakami i ogromnymi ławicami ryb. Niezaprzeczalny autorytet – Jacques Cousteau – był zachwycony tym miejscem! Nurkowania na Wyspie Kokosowej nie należą do łatwych, dlatego powinni się na nie decydować tylko doświadczeni nurkowie.

Wyspa El Caño

W porównaniu do Wyspy Kokosowej wyspa El Caño leży stosunkowo blisko stałego lądu – 20 km na północny zachód od półwyspu Osa. Oferuje istny podwodny ogród, pełen ciekawych formacji koralowych, tętniący życiem i wszystkimi kolorami tęczy. Również większe stworzenia są tutaj częstymi gośćmi, między innymi żółwie, delfiny i różne gatunki rekinów, ale przede wszystkim humbaki i płetwale – to jedyne miejsce na świecie, gdzie te majestatyczne ssaki przypływają w różnych porach roku.
Na obie wyspy można dotrzeć jedynie łodziami nurkowymi, ponieważ są niezamieszkane i nie mają infrastruktury lotniczej. O ile dotarcie na El Caño nie zajmuje dużo czasu, o tyle rejs na Wyspę Kokosową trwa 1,5 dnia. Jednak nurkowie-desperacji, którzy podjęli się takiej wyprawy, niczego nie żałują, bo cel jest tego wart! 🙂

Nurkowanie na Kostaryce

Przed wyprawą nurkową do Kostaryki warto poznać informacje nurkowe dotyczące sprzętu, miejsc nurkowych oraz bezpieczeństwa.

Widoczność: Widoczność waha się w granicach 10–30 m w zależności od pory roku. W porze suchej (od grudnia do maja) jest najwyższa, w porze deszczowej spada głównie z powodu obecności planktonu.
Głębokość: 10–40 m
Średnia temperatura wody: 27°C, ale należy pamiętać o termoklinach!
Prądy: od łagodnych do średnich, ale na Wyspie Kokosowej mogą być bardzo silne, zwłaszcza w porze deszczowej!
Warunki przy powierzchni: W sezonie suchym morze jest przeważnie spokojniejsze niż w sezonie deszczowym. W sezonie deszczowym bywa wzburzone, a ulewy występują na przemian z mocnym słońcem.
Polecanie miejsca nurkowe:
Top lista spotów nurkowych w okolicach WYSPY KOKOSOWEJ:
  • Alcyone – długa na 180 m podwodna góra, ze szczytem 23 m pod powierzchnią wody; możliwe spotkania z marlinami, młotami i mantami;
  • Big Dos Amigos – wysepka oferująca 13-metrowy łuk i 18-metrowy pinakiel, pomiędzy którymi pływają rekiny młoty; poza tym rainbow runner, yellowtail snapper, bigeye jack i homary;
  • Bird Island, Chatman Bay – mnogość życia morskiego, m.in. frog fish, moray, homary, manty, rekiny;
  • Dirty Rock – spora wyspa z ławicami marble ray i rekinami młotami;
  • Lone Stone – mobula ray i marble ray;
  • Manuelita – ściana z rekinami, marble ray i creole;
  • Special Sightings – rekiny wielorybie, orlenie, żaglice, żarłacze białopłetwe i szablogrzbiety;
  • Ubing Rock, Wafer Bay – 90-metrowa skała, zaczynająca się 6 m pod wodą i opadająca 33 m do piaszczystego dna; przyciąga rekiny młoty
Top lista spotów nurkowych w okolicach WYSPY EL CAÑO:
  • Bajo del Diablo (głębokość: 4,5-33 m) – skaliste miejsce, w którym można wykonać trzy całkowicie różne nurkowania (Bajo Del Diablo, Devils Rock i Bajo del Diablo Deep); manty, snapper, żarłacze białopłetwe, pilot whale;
  • Devils Rock (głębokość: 18-35 m) – żarłacze białopłetwe, nurse shark, mobula ray, manty, różne typy tropikalnych ryb, a także duże gatunki, jak tuńczyki i wahoo;
  • Bajo del Diablo Deep (głębokość: 21-35 m) – ta część sięga najgłębiej w morze z całej formacji, dlatego można tu spotkać duże gatunki, w tym kilka rodzajów rekinów;
  • Sharks Cave: Depth (głębokość: 9-15 m) – spot blisko wyspy, z płytką, spokojną wodą; jaskinia z rekinami, rafa z butterfly fish, snapper, morish idols, surgeonfish; pojawiają się rożne gatunki mant;
  • The Arches: Depth (głębokość: 9-17 m) – formacja skalna w kształcie łuku z pięknymi rybkami rafowymi i rekinami;
  • El Barco Hundido (głębokość: 12-21 m) – nazwa wskazuje na zatopiony statek, ale tutaj znajduje się formacja skalna, wokół której można spotkać płaszczki, żółwie, grouper, amberjack;
  • Paraiso (głębokość: 18-21 m) – spot tuż poza granicami parku narodowego; ławice ryb (barakudy, snapper, amberjack), a nawet humbaki;
  • Paradicus (głębokość: 21-24 m) – nurkowisko w pobliżu Paraiso, mieszanka dużych formacji skalnych i piaszczystych połaci, pośród których pływają rekiny, barakudy i wielkie ławice ryb; czasem widywane są tu humbaki;
  • Queque (głębokość: 24-33 m) – miejsce idealne dla podwodnych fotografów z uwagi na olbrzymią ilość kolorowych miękkich koralowców, a także rybek;
  • El Faro (głębokość: 9-24 m) – formacja skalna z gorgoniami i tropikalnymi rybkami; szansa na spotkanie także większych gatunków (snapper, amberjack);
  • Coral Garden (głębokość: 4,5-12 m) – miejsce idealne do nurkowania nocnego; koralowy ogród z mnóstwem tropikalnych ryb.
SPRZĘT
Pianka: W większości przypadków wystarczy pianka 3-5 mm, jednak z uwagi na termokliny należy rozważyć skafander mokry 5 mm z kapturem, butami i rękawicami.
Zawory: INT
BEZPIECZEŃSTWO
Ubezpiecznie: Wymagane jest posiadanie ubezpieczenia nurkowego! Zaleca się posiadanie ubezpieczeń: medycznego, podróżnego i NW.
Komora dekompresyjna: Najbliższa komora dekompresyjna znajduje się w stolicy Kostaryki, San José.
Nurkowanie: Na wyspach: Kokosowej i El Caño nurkowania odbywają się z zodiaków panga.

Przy planowaniu wyjazdu nurkowego do Kostaryki warto poznać lokalne warunki pogodowe oraz sugerowany najlepszy termin na wyprawę nurkową.

Pory roku: W Kostaryce panuje klimat podrównikowy, jednak nie jest jednolity na całym obszarze kraju. Wybrzeże karaibskie (wschodnie) znajduje się pod wpływem pasatów, które przynoszą obfite opady przez cały rok. Na wybrzeżu pacyficznym (zachodnim) opady są mniejsze i występują od maja do grudnia, a w pozostałym okresie panuje susza. Średnie roczne temperatury wynoszą 26°C na wybrzeżu i 18-20°C w głębi lądu, na terenach położonych wyżej.

Temperatura wody: Temperatura wody w przeciągu roku waha się w granicach 24-29°C, jednak na wielu nurkowiskach występują termokliny, gdzie temperatura może gwałtownie spaść do kilku stopni!

Nurkowanie: W Kostaryce nurkować można przez cały rok, jednak najlepsze warunki panują w porze suchej, od grudnia do maja. Odnosi się to jednak przede wszystkim nurkowisk w pobliżu kontynentu, bo na odległej Wyspie Kokosowej podział na okres suchy i deszczowy nie jest tak wyraźny jak na stałym lądzie, w związku z czym idealne warunki nurkowe panują tam niezależnie od pory roku! Zasadniczo pacyficzna strona kraju jest lepsza pod względem nurkowym niż karaibska.

Długopis

Ciekawostki

Poniżej przedstawiamy niezbędne informacje, jakie warto poznać przed podróżą nie tylko nurkową do Kostaryki.

Kostaryka to kraj 6 razy mniejszy od Polski. Mimo tak w sumie niewielkiego obszaru na jej terenie występuje ponad 160 różnych obszarów chronionych, w tym 27 parków narodowych i 1 międzynarodowy! Obejmują one łącznie około 25% powierzchni kraju.
Na terenie Kostaryki żyje 850 gatunków ptaków – to prawie tyle, ile w całej Europie! Ta liczba stanowi 1/10 wszystkich gatunków ptaków na świecie. 630 z nich to gatunki rodzime, pozostałe to okresowi migranci.
Pomiędzy wybrzeżem pacyficznym a karaibskim można przejechać w 3 godziny samochodem i przelecieć w 45 minut samolotem.
Kostaryka leży na obszarze aktywności sejsmicznej, a jej ukształtowanie terenu jest wyżynno-górzyste, z nizinami występującymi jedynie na wybrzeżu i w dolinach większych rzek. Z ponad 100 formacji wulkanicznych aktywność wykazuje 7.
Nazwa kraju pochodzi od określenia, jakie nadał wybrzeżu Krzysztof Kolumb, spodziewający się zastać tu złoża złota – Costa Rica, czyli „bogate wybrzeże”.
Kostaryka dzieli się na 7 prowincji, które z kolei dzielą się na kantony i dystrykty. Miasta będące ośrodkami administracyjnymi 6 z nich nazywają się tak samo jak całe prowincje, jedynie w przypadku prowincji Guanacaste miasto takie nosi nazwę Liberia.
Kostaryka jako pierwsza na świecie konstytucyjnie rozwiązała swoją armię.
W stolicy Kostaryki, San José, oraz wokół San José żyje około 50% mieszkańców kraju, czyli ok. 2 mln ludzi.
W Kostaryce nie występują nazwy ulic! Jak więc trafić do celu? Adresy są opisowe, odnoszą się do stałych punktów orientacyjnych znanych mieszkańcom. O drogę pytają tu wszyscy, nawet taksówkarze.
Mieszkańcy Ameryki Centralnej, w tym Kostaryki, stosują zdrobniałe określenia dotyczące siebie samych. Są one powszechne i zupełnie nieobraźliwe. I tak Kostarykanie nazywają samych siebie (i są tak nazywani przez inne nacje) ticos.
Wyspa Kokosowa to największa bezludna wyspa na świecie i zarazem jedyna, na której opady deszczu wystarczają do zasilenia lasów w wodę. Pokryta jest w 95% bujnym lasem typu tropikalnego i mglistego. W wyniku oddalenia od stałego lądu zamieszkuje ją wiele gatunków endemicznych. W dawnych czasach była celem awanturników i piratów.
Wyspa El Caño służyła ludom prekolumbijskim jako cmentarz. Dziś można na niej znaleźć (podobnie jak na terenie całej Kostaryki) słynne kamienne kule (Las Bolas). Wyspę zamieszkują głównie owady, płazy, gady i ptaki – o wiele bardziej bogate jest życie morskie.

Warto wiedzieć

  • Czas lokalny: GTM-6
  • Język: Oficjalnym językiem w całym kraju jest hiszpański; w prowincji Limon (wybrzeże karaibskie) używa się przeważnie angielskiego; angielski jest również używany w centrach turystycznych i na łodziach nurkowych.
  • Wiza/Paszport: Paszport musi być ważny minimum 6 miesięcy od daty przyjazdu. Nie ma obowiązku wizowego dla podróżujących w celach turystycznych (nie dłużej niż 90 dni). Może być konieczne okazanie biletu powrotnego lub umożliwiającego dalszą podróż, a także posiadanie środków płatniczych wystarczających na pokrycie kosztów pobytu.
  • Zdrowie: Nie ma obowiązku szczepień dla osób przylatujących z krajów europejskich. Zaleca się profilaktykę przeciwko dendze (na całym obszarze kraju, zwłaszcza w porze deszczowej) i malarii (zwłaszcza na wybrzeżu). Opieka medyczna jest łatwo dostępna w większych miastach, wszystkie usługi łącznie z hospitalizacją są płatne. Woda z kranu po przegotowaniu nadaje się do picia, ale zalecane jest mimo wszystko spożywanie wody butelkowanej, zwłaszcza na wybrzeżu.
  • Opłata lotniskowa: Przy wyjeździe pobierana jest opłata lotniskowa w wysokości około 29 USD, płatna wyłącznie gotówką (w dolarach lub miejscowej walucie po kursie dnia).
  • Elektryczność: 110 V, 60 Hz, wtyczki amerykańskie
  • Dodatkowo: Bezpieczeństwo: Niestety Kostaryka nie należy do bezpiecznych krajów, zagrożenie stanowią zwłaszcza gangi młodocianych przestępców i kieszonkowcy, zdarzają się napady rabunkowe z bronią w ręku. Najlepiej posługiwać się kserokopią paszportu, zrobioną jeszcze przed przyjazdem (nie trzeba jej poświadczać), a oryginał, służący tylko do przekroczenia granicy, złożyć w depozycie bankowym czy hotelowym. Niewskazane jest poruszanie się w pojedynkę. Częste są kontrole antynarkotykowe i prowokacje ze strony policji! Zakazane jest wwożenie jakiejkolwiek żywności oraz wywożenie dzieł sztuki prekolumbijskiej oraz rzadkich okazów flory i fauny. Nie istnieją szczególne normy obyczajowe, których należy przestrzegać w miejscu publicznym, ale bardzo źle odbierane jest okazywanie braku zachwytu Kostaryką!